Dağlıq Qarabağ

Hüquqi Təhlil və Araşdırmalar İctimai Birliyi sədri Ramil İsgəndərli Beynəlxalq Qırmızı Xaç Konfederasiyası, BMT, ATƏT, ABİ, AŞ və digər beynəlxalq təşkilatlar və məşhurlara, Ermənistan tərəfindən Azərbaycanın işğal olunmuş ərazisindəki mənbələrdən hazırlanan məhsullardan istifadə edən beynəlxalq şirkətlərin müştərilərinə müraciət edib.

APA-nın məlumatına görə, müraciətdə deyilir ki, 1980-ci illərin sonlarında münaqişənin başlanğıcından və 1990-cı illərin əvvəllərində tam müharibəyə çevrilməsindən bəri, Ermənistan işğal altında olan ərazilərdə yaşayış məntəqələri yaradaraq qanunsuz iqtisadi fəaliyyət və təbii ehtiyatların qanunsuz kəşfiyyatı siyasətinə və digər qanunsuz fəaliyyətlərə başlayıb.

Bildirilib ki, 1993-cü ildə BMT Təhlükəsizlik Şurası 822 (1993), 853 (1993), 874 (1993) və 884 (1993) saylı qətnamələr qəbul edərək, Azərbaycana qarşı güc tətbiq edilməsini və ərazilərinin işğalını qınayıb, Azərbaycanın suverenliyini və ərazi bütövlüyünü, və beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlərinin toxunulmazlığı təsdiqləyib. Təhlükəsizlik Şurası bu qətnamələrdə Dağlıq Qarabağ bölgəsinin Azərbaycanın bir hissəsi olduğunu bir daha təsdiqləmiş və işğalçı qüvvələrin Azərbaycanın bütün işğal olunmuş ərazilərindən dərhal, tam və qeyd-şərtsiz çıxarılmasını tələb edib.

“Beynəlxalq təşkilatların sənədlərində də münaqişə zamanı beynəlxalq humanitar və insan hüquqları qanunlarının ciddi şəkildə pozulmasına dair açıq istinadlar var.

Ermənistan tərəfindən işğal olunmuş Azərbaycan ərazilərində qızıl, gümüş və digər sərvətlərin amansız istismarı onun 30 ildir davam edən Azərbaycana qarşı müharibəsinin bir hissəsidir.

Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin 2016-cı ildə açıqladığı "Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində qeyri-qanuni iqtisadi və digər fəaliyyətlər" adlı hesabata əsasən, bu vəziyyət xüsusən üç sənəddə təsbit edilmiş işğala dair qanunların tətbiq edilməsinə səbəb olur. Həmin sənədlər bunlardır: IV Haaqa Konvensiyasına 1907-ci il Torpaqda müharibə qanunlarına və adətlərinə hörmətlə yanaşmaya dair Əlavə (“Haaqa qaydaları”); 1949-cu il Müharibə zamanı mülki şəxslərin qorunmasına dair Cenevrə Konvensiyası (“Cenevrə Konvensiyası IV”) və 1949-cu il Cenevrə Konvensiyalarına 1977-ci il Beynəlxalq Silahlı Münaqişələrin Qurbanlarının Müdafiəsi ilə bağlı Əlavə Protokol I (“Əlavə Protokol I”).

Bununla birlikdə, Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində qanunsuz məskunlaşma və iqtisadi fəaliyyət, eyni zamanda BMT-nin Baş Assambleyasının “Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərindəki vəziyyət” haqqında 2005-ci il tarixli qətnaməsinin və BMT İnsan Hüquqları Şurasının 24 mart 2016-cı il tarixli qərarının pozulması deməkdir. Ermənilərin Dağlıq Qarabağla birlikdə işğal etdikləri 7 rayonda qanunsuz məskunlaşmanın mövcudluğu faktı ATƏT-in Azərbaycanın Dağlıq Qarabağı Ətrafındakı İşğal Edilmiş Bölgələrinə göndərilmiş Faktaraşdırıcı Missiyasının (FFM) 2005-ci il Hesabatı ilə rəsmi şəkildə sübut edilib.

Qarabağda qızıl ehtiyatlarının qanunsuz kəşfindən “faydalanan” ən məşhur beynəlxalq saat markalarından biri “Frank Muller Group” şirkətidir. Franck Muller Group-un həmtəsisçisi və baş direktoru Vartan Sirmakes 1956-cı ildə İstanbulda, erməni zərgər ailəsində anadan olub. Vartan Sirmakes, Ermənistana və separatçı Ermənistan rejimi tərəfindən idarə olunan işğal altındakı Dağlıq Qarabağa ən aktiv sərmayə qoyanlardan biridir. 2014-cü ildə Hetq.am tərəfindən bildirildiyi kimi, lüks saat markası Franck Muller-in sədri və ortaq sahibi Vartan Sirmakes, İrəvan mərkəzi üçün planlaşdırılan 120-130 milyon ABŞ dolları dəyərində “Hin Yerevan” (Köhnə İrəvan) inşaat layihəsini maliyyələşdirməyi planlaşdırırdı.

2015-ci ildə Sirmakesin işğal altında olan Dağlıq Qarabağda qara kürü istehsalçısı Golden Fish şirkətinin sərmayədarı olduğu bildirildi.

Azərbaycan Dövlət Mineral Xammal Ehtiyatlarından İstifadə Agentliyinə əsasən, “Kəlbəcər, Laçın, Tərtər, Ağdam ərazilərində qızıl, gümüş, mis, molibden, civə yataqları üstünlük təşkil edir, dəmir və xrom yataqları Cəbrayıl, Kəlbəcər, Laçın, kükürd yataqları Tərtər, Kəlbəcər, Ağdam, Füzuli və Cəbrayıl rayonlarının ərazilərindədir. Bundan əlavə, bölgələrdə çınqıl, qum, gil və digər faydalı qazıntı yataqlarının qanunsuz axtarışı və çıxarılması işləri aparılır.

Biz beynəlxalq təşkilatlara və xarici şirkətlərə və məşhurlara müraciət edirik ki, işğal olunmuş ərazilərdə qanunsuz fəaliyyətlərdən hazırlanan məhsulların istifadəsini dərhal dayandırsın", - deyə müraciətdə bildirilib.