Sosial

Ana səhifə

Sosial

Xəzər dənizinin sahilində, çimərlik zonalarında monitorinqlər keçirilib

01 iyun 2015 12:38 (UTC +04:00)

Nazirlikdən APA-ya verilən məlumata görə, Azərbaycan Xəzəryanı dövlətlər arasında yeganə ölkədir ki, dənizin və onun akvatoriyasının çirklənmədən qorunması üzrə kompleks tədbirlər görür.

ETSN Abşeron yarımadasının kanalizasiya şəbəkəsi olmayan Bilgəh, Buzovna, Mərdəkan, Pirşağı qəsəbələrinin sahil zolağında və “Amburan” çimərliyi ərazisində, eləcə də Novxanı və Corat bağlarının sahil boyu ərazilərində beynəlxalq standartlara cavab verən 17 ədəd modul tipli çirkab sutəmizləyici qurğu quraşdırıb.

Nazirliyin qurğuların quraşdırıldığı ərazilərdə apardığı monitorinqin nəticələrinə görə 2007-ci illə müqayisədə mikrobioloji baxımdan çirklənmənin qarşısı alınıb. Artıq Abşeron yarımadasının şimal zonasındakı ərazilərdən dənizə axıdılan tullantı suları idarə olunur. Belə ki, təmizləyici qurğuların istismarı müddətində dənizdə mikrobioloji baxımdan çirklənmənin dərəcəsi tədricən azalmağa başlayıb, son illər ərzində qeyd olunan sahələrdə bağırsaq çöplərinin və şərti patogen bakteriya olan Escherichia coli-nin (E.coli) miqdarı minimum həddə çatıb. Aparılan tədqiqatların nəticələrinə görə, qeyd olunan çimərlik ərazilərində çirklənmə dərəcəsi artıq norma daxilindədir. Lakin belə qurğuların quraşdırılmadığı məntəqələrdə ötən il olduğu kimi (Sumqayıt, Səbail rayonunun Şıx və Qaradağ rayonunun Sahil qəsəbəsinin çimərlik ərazilərində) bu il də mikrobioloji baxımdan çirklənmə qeydə alınıb.

Qeyd olunan bu ərazilərdə böyük həcmlə axıdılan tullantı suları müvafiq norma və standartlara uyğun təmizlənmədən və zərərsizləşdirilmədən dənizə axıdıldığına görə sözügedən ərazilərdə bağırsaq çöpü bakteriyalarının və şərti patogen E.coli-nin miqdarı normadan artıq müəyyən olunub.

2015-ci ilin may ayında Xəzər dənizinin sahilində təmizləyici qurğuların quraşdırıldığı ərazilərdə, eləcə də digər çimərlik sahələrində aparılan mikrobioloji təhlillərin nəticələri belədir:

s/s	Rayonun Adı	Çimərliyin adı	Mikrobioloji çirklənmə dərəcəsi, bağırsaq çöpü bakteriya qruplarının miqdarı (ədəd/litr), norma göstəricisi < 5000
s/s	Rayonun Adı	Çimərliyin adı	2008-ci il	2009-cu il	2010-cu il	2011-ci il	2012-ci il	2013-cü il	2014-cü il	2015-ci il
1	Sumqayıt	Sumqayıt	11 500- 260 000 çirkli	10 300- 250 000 çirkli	11 500-320 700 çirkli	10 800-205 700 çirkli	10 500-195 200 çirkli	36 000-198 000 çirkli	321 000- 133 000 çirkli	410 000 – 145 000 çirkli
2	Binəqədi	*Novxanı	9800-17000 çirkli	7600-8900 çirkli	normal	normal	normal	normal	Normal	normal
3	Sabunçu	*Pirşağı	normal	normal	normal	normal	normal	normal	Normal	normal
4	Sabunçu	*Nardaran	normal	normal	normal	normal	normal	normal	Normal	normal
5	Sabunçu	*Bilgəh	normal	normal	normal	normal	normal	normal	Normal	normal
6	Xəzər	*Zaqulba	normal	normal	normal	normal	normal	normal	Normal	normal
7	Xəzər	*Buzovna	normal	normal	normal	normal	normal	normal	Normal	normal
8	Xəzər	*Mərdəkan	normal	normal	normal	normal	normal	normal	Normal	normal
9	Xəzər	*Şüvəlan	normal	normal	normal	normal	normal	normal	Normal	normal
10	Suraxanı	Hövsan	15 500 - 13 000 çirkli	14 300- 11 000 çirkli	normal	normal	normal	normal	Normal	normal
11	Səbail	Şıx	7 700- 14 300 çirkli	7 200- 13 500 çirkli	6 700- 12 900 çirkli	6 500- 11 800 çirkli	6 600- 11 900 çirkli	69 000- 788 000 çirkli	71 000- 38 000 çirkli	263 000 – 34 000 Çirkli
12	Qaradağ	Sahil	7 600- 11 400 çirkli	7 500- 10 500 çirkli	5 800- 15 300 çirkli	5 500- 15 000 çirkli	5 600- 15 100 çirkli	24 000- 71 000 çirkli	790 000- 350 000 çirkli	398 000 – 150 000 çirkli

Qeyd: < 5000 – normal, >10000 – çirkli

*- lokal modul tipli təmizləyici qurğuların mövcud olduğu yerlər

P.S. Abşeron yarımadasının sahil zolağında modul tipli təmizləyici qurğular quraşdırılmadan əvvəl dənizdən götürülən su nümunələri üzərində aparılmış təhlillər zamanı mikrobioloji baxımdan bağırsaq çöpü bakteriyalarının və şərti patogen E.coli-nin miqdarı normadan dəfələrlə artıq təyin edilib. Lakin ETSN tərəfindən modul tipli təmizləyici qurğular quraşdırıldıqdan sonra həmin ərazilərdə mütəmadi keçirilən monitorinqlər nəticəsində çirklilik dərəcəsinin tədricən azalması qeydə alınıb.

ETSN və Respublika Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzi tərəfindən birgə keçirilən monitorinq zamanı dənizdən götürülən su nümunələri üzərində aparılan laborator təhlillərin nəticələri qeyd olunan sahələrdə bağırsaq çöplərinin və şərti patogen E.coli-nin miqdarının minimum həddə çatmasını təsdiq edir. Son illər ərzində qeyd olunan sahələrdə bağırsaq çöplərinin miqdarı norma həddinə çatıb.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi tərəfindən modul tipli təmizləyici qurğular quraşdırılmış qəsəbələrin sahil zolağında aparılan son tədqiqatların nəticələri bunu deməyə əsas verir ki, qeyd olunan qəsəbələrin sahil zolağındakı çimərlik sahələri (Sumqayıt, Qaradağ rayonu Sahil qəsəbəsinin “Sahil” və Səbail rayonunun “Şıx” çimərliklərindən başqa) yay mövsümü ilə əlaqədar çimərlik kimi istifadəyə yararlıdır.