Bakı. Vahab Rzayev – APA-Economics. Azərbaycanda geniş mənada pul kütləsinin (M3 aqreqatı) həcmi 2013-cü il oktyabrın 1-nə 17 613,6 mln. manat təşkil edib ki, bu da 2012-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 2 270,3 mln. manat və ya 14,8% çoxdur.
Azərbaycan Mərkəzi Bankından «APA-Economics»ə verilən məlumata görə, bu ilin yanvar-sentyabr aylarında geniş mənada pul kütləsi 838,3 mln. manat və ya 5,0% artıb.
Qeyd edək ki, M3 aqreqatının strukturuna banklardan kənarda nağd pullar, tələb olunanadək və müddətli əmanət və depozitlər daxildir.
Eyni zamanda manat pul kütləsi (M2 aqreqatı) son bir ildə 2 407,2 mln. manat və ya 19,4% artaraq 14 809,6 mln. manata çatıb:
(mln. manat)
|
01.10.2012 |
01.01.2013 |
01.10.2013 |
M0 (nağd pul) |
8 315,4 |
9 256,6 |
9 560,0 |
M1 (nağd pul, tələb olunanadək əmanət və depozitlər) |
10 053,6 |
11 107,9 |
11 736,8 |
M2 (nağd pul, tələb olunanadək və manatla müddətli əmanət və depozitlər) |
12 402,4 |
13 806,4 |
14 809,6 |
M3 (nağd pul, tələb olunanadək və müddətli əmanət və depozitlər) |
15 343,3 |
16 775,3 |
17 613,6 |
Qeyd edək ki, 2010-2011-ci illərlə müqayisədə manat kütləsinin artım tempi tədricən azalır. Belə ki, 2010-cu ildə artım 34,5%, 2011-ci ildə 32,5%, 2012-ci ildə 25,6% təşkil edib. Göründüyü kimi, hazırda bu göstərici 19%-dən bir qədər artıqdır. Eyni zamanda, son bir il ərzində nağd manat kütləsi 1 244,6 mln. manat artıb və beləliklə, manat pul kütləsinin artımının 51,7%-i nağd pulların payına düşür. Qeyd etmək lazımdır ki, son vaxtlar bu göstərici tədricən azalır, yəni pul kütləsinin artımında qeyri-nağd pulların həcminin artmasının rolu tədricən artır.
Bu, müəyyən dərəcədə ölkədə nağdlaşma səviyyəsinin azalmasına təsir edir. Belə ki, bu ilin sentyabrın 1-nə nağdlaşma 64,6%-ə bərabər olub ki, bu da illik müqayisədə 2,5 faiz bəndi azdır.