Azərbaycan Mərkəzi Bankından “APA-Economics”ə verilən məlumatına görə, əvvəlki illərdə olduğu kimi, 2012-ci ilin yanvar-iyun aylarında xarici iqtisadi əməliyyatlar neft-qaz sektoru üzrə müsbət saldoya, qeyri-neft sektoru üzrə isə mənfi saldoya malik olub.
Neft-qaz sektoru üzrə ümumi daxilolmalar neftin və təbii qazın ixracı və bu sektora cəlb edilən xarici kapitalın hesabına formalaşır. Bu sektor üzrə ödənişlər isə mənfəətin və investisiyaların repatriasiyasını, avadanlıqların və xidmətlərin idxalını əks etdirir. Ümumi nəticədə 2012-ci ilin yanvar-iyununda neft-qaz sektoru üzrə yaranmış ümumi müsbət saldo 12,0 mlrd. dollar olub. Ötən yarımillikdə cari əməliyyatlar hesabında 8,2 mlrd. dollar məbləğində profisit yaranıb. Neft-qaz sektorunun profisiti qeyri-neft sektoru üzrə cari hesabın 4,3 mlrd. dollar məbləğində olan kəsirini tam örtüb.
Tədiyyə balansının əsas göstəriciləri
(mln. doll.)
| 2011-ci il, 6 ay | 2012-ci il, 6 ay |
I.Cari əməliyyatlar II.Kapitalın və maliyyənin III.Tədiyə balansının | ||
Hesabat dövrü ərzində xarici ticarət dövriyyəsi 22,0 mlrd. dollar təşkil edib və, göründüyü kimi, xarici ticarət balansı 12,4 mlrd. dollar məbləğində müsbət saldo ilə nəticələnib. Bu müddət ərzində Azərbaycanın dünyanın 138 dövləti ilə ticarət əlaqələri olub. Xarici ticarətin 9,5%-i MDB üzvü olan dövlətlərin, 90,5%-i isə digər xarici dövlətlərin payına düşür.
Tədiyə balansına əsasən, hesabat dövründə əmtəə ixracı 17,2 mlrd. dollar təşkil edib. İxrac olunmuş malların strukturunda neft-qaz məhsullarının payı 94,0% olub. Xarici dövlətlərə 15,6 mlrd. dollarlıq neft məhsulları ixrac olunmuş, ixrac olunmuş neft
məhsullarının 805,3 mln. dolları neft emalı məhsullarının, 14,8 mlrd. dolları isə xam neftin ixracının payına düşür. İxrac olunmuş xam neftin 13,9 mlrd. dolları Azərbaycan Beynəlxalq Əməliyyat Şirkəti (ABƏŞ) tərəfindən hasil olunmuş neftin ümumi dəyəridir. İxrac olunmuş ümumi xam neftin 908,1 mln. dolları isə digər müəssisələr tərəfindən xaricə göndərilib ki, bunun da 69,0 mln. dolları “Şahdəniz” yatağından hasil edilmiş kondensatın, 385,6 mln. dolları isə ARDNŞ-nin payına düşür.
Qeyd edək ki, 2012-ci ilin yanvar-iyun aylarında ölkənin qeyri-neft ixracı 29,8% artaraq 1 020,1 mln. dollar təşkil edib.
(mln. doll.)
İxracın strukturu | ||
| 2011-ci il, 6 ay | 2012-ci il, 6 ay |
Yanacaq-xammal məhsulları | 17 766,4 | 16 527,2 |
- neft-qaz məhsulları | 17 465,6 | 16 205,1 |
- digər xammal | 300,8 | 322,1 |
Maşın və avadanlıq | 86,8 | 271,5 |
İstehlak malları | 371,9 | 406,2 |
Digər mallar | 26,5 | 20,3 |
İxrac cəmi | 18 251,6 | 17 225,2 |
Hesabat dövrü Azərbaycanın əmtəə idxalının ümumi dəyəri 4,8 mlrd. dollar təşkil edib. İstehlak malların idxalının ümumi dəyəri 2 028,8 mln. dollar olub ki, bunun da 607,1 mln. dolları ərzaq məhsullarının payına düşür:
(mln. doll.)
İdxalın strukturu | ||
| 2011-ci il, 6 ay | 2012-ci il, 6 ay |
İstehlak malları | 1 746,8 | 2 028,8 |
- ərzaq məhsulları | 622,0 | 607,1 |
- qeyri-ərzaq məhsulları | 1 124,8 | 1 421,7 |
İnvestisiya yönümlü mallar | 368,4 | 444,1 |
Digər mallar | 2 458,5 | 2 248,8 |
İdxal cəmi | 4 573,7 | 4 821,7 |
Mərkəzi Bankın hesablamalarına görə, idxalın strukturunda xüsusi çəkisi 9,2% təşkil edən xarici investisiyalar hesabına gətirilmiş maşın və avadanlıqların 91,9%-ni beynəlxalq neft-qaz kontraktları çərçivəsində istifadə olunmuş investisiyalar hesabına idxal edilən mallar təşkil edir. Bundan başqa, ölkəyə ümumi məbləği 2 348,8 mln. dollar olan istehsal təyinatlı maşın-avadanlıq, kimya, qara və əlvan metal məhsulları gətirilib.
Bizi Telegram-da izləyin
t.me/apa_az
Bizi Instagram-da izləyin
Bizi Facebook-da izləyin
Bizi Twitter-da izləyin
